قسمت اول

کاریز همان قنات است با قدمتی بیش از ۵ هزار سال که ابداع آن بدست ایرانیان باستان در جهت استفاده از آبهای زیرزمینی حفر شده است.کاریز کیش با آب شیرین وگوارا حاصل از بارندگی های فصلی که سالها مرکز تامین آب جزیره وکشورهای همسایه خلیج فارس بوده، با قدمتی بیش از ۲ هزار سال در عمق ۱۴ متری این منطقه از جزیره مرجانی کیش در لایه (گل مارن) و زیر لایه مرجانی حفر گردیده و طول آن به ۱۵ کیلومتر میرسد که در گذشته های دور جهت آبیاری مزارع و آب شرب ساکنین جزیره کیش مورد استفاده قرار میگرفته و همچنین کشتی های عبوری از جزیره برای مصرف خود آبگیری و حتی برای فروش ، آب را به ساحل نشینان خلیج فارس حمل و یا با اجناس دیگر معاوضه میکردند.

چنانچه به بالا نگاه کنید بی پروا در یک روز آفتابی زیر سقفی قدم بر می دارید که آسمانش پر از ستاره هائیست از فسیلهای دریائی که میلیونها سال پیش به دست خالق هستی تشکیل شده و ضخامت سقف آن به هفت متر میرسد. با آزمایشاتی که در شهر مونیخ آلمان بر روی این فسیلها انجام شده، قدمتی از ۵۳ تا ۵۷۰ میلیون سال با اصطلاحات علمی در دوره های مختلف زمین شناسی تعیین که دارای شناسنامه نیز میباشند.درادامه مسیر با قسمتهای مختلف این مجموعه آشنا میشوید .

قسمت دوم

سه رشته کاریز که از دو سوی جزیره (صفین و باغو) سر چشمه می گیردبه سمت این منطقه حرکت ودر این محل به سه رشته تبدیل شده که مجددا به یک رشته و سپس به شهر قدیمی حریره به مظهرمیرسید که در انتهای مسیر در روی پل کشتی مشاهده خواهید کرد.در طول این مسیر ۱۵ کیلومتری ۲۷۴ حلقه چاه برای دسترسی به آب شیرین قنات حفاری شده است که ۷۴ حلقه از آن چاه ها در این مجموعه فرهنگی سیاحتی واقع شده است.نکته قابل توجه این است که این کاریز ها بطرز استادانه بدست ایرانیان باستان با شیبی ملایم در طول ۱۵ کیلومتر حفاری شده وبا حفر گاو چاه هائی در بعضی از نقاط در طول این مسیر ایجاد کرده تا ضمن حرکت نا محسوس آب به سوی مظهر بتوانند در طول مسیر از این آب برای آبیاری مزارع با دلوهای مخصوص آب را از چاه ها به سطح زمین کشیده و مورد استفاده قرار دهند.چنانچه به بالا نگاه کنید یکی از حلقه های چاه را که اخیرا بصورت مخروطی فرم در لایه مرجانی به ضخامت هفت متر ایجاد شده را مشاهده می نمایئد.این مجموعه فرهنگی سیاحتی با سه انگیزه ، ( آب شیرین قنات ، هوای خنک ومعتدل ، بافت فسیلی سنگهای مرجانی) برای سرمایه گذار ارائه طرحی نو شد که در شهریور ماه ۱۳۷۸ در این قنات مخروبه و متروکه و در دل صخره های مرجانی در عمق ۱۴ متری تا با کار دست وابزاری مانند، تیشه و کلنگ ،بدست کارگران زحمتکش احداث گردد، که آثار آن را در سقف های مرجانی این مجموعه مشاهده می نمائید.

۱.سقف مرجانی آن به قطر هفت متر،که زمانی بستر دریا بوده و این سقف مملو از صدف ها و آبزیانهائیست که هم اکنون بصورت فسیل در سقف مرجانی این مجموعه مشاهده میشود.
۲.آب شیرین حاصل از بارندگی های فصلی جزیره که از مرجانها بصورت یک فیلتر طبیعی عبور و در لایه (گل مارن) ذخیره و در زه کش قناتها جریان پیدا میکند.
۳.هوای خنک و معتدل آن که در طول سال بین ۲۲تا ۲۵ درجه سانتی گراد میباشد.
کاریز قدیمی که فقط حفره ای جهت هدایت آب شیرین قنات بوده ، کول ( ک.ول ) گذاری و حفظ شده و سپس بالای این کاریز کار احداث این مجموعه فرهنگی سیاحتی بصورتی که مشاهده میکنید شکل گرفته که در طول مسیر با معماری سنتی و کاربری های آن از قبیل بازارچه و موزه و رستوران سنتی آشنا میشوید.سالها پیش این کاریز یا قنات، متروکه شده ، ودردست فراموشی بود.مهندس حاجی حسینی ، تهرانی مقیم آلمان در سال ۱۳۷۸ پس از ۳۲ سال دوری از وطن با عزیمت از آلمان به ایران این قنات متروکه و مخروبه را در اعماق ۱۴ متری صخره های مرجانی مورد مطالعه و بررسی قرار داد ، و با سرمایه گذاری خصوصی ، این مجموعه را که در سه (۳) فاز تعریف شده، پایه گذاری و با سنت معماری ایرانی طراحی نمود، که هم اکنون در نیمه دوم فاز دو(۲) میباشد.

قسمت سوم

در کاریزکیش فرصتی داریم تا با لایه های مختلف خاک در عمق ۱۴ متری سطح زمین آشنا شویم.
۱.سقف مرجانی به قطر هفت متر که در خود فسیل های زیادی را جای داده .
۲.لایه خاک کپراک به ضخامت حدود ۲ متر متشکل از مخلوطی از مرجان و مارن در زیر لایه مرجانی
۳.مابقی گل مارن نام دارد که پیشروی آن تا اعماق دریا مشاهده میشود.

گل مارن نوعی گل رسی میکرونیزه میباشد که در حالت طبیعی نرم و انعطاف پذیر است و چنانچه ۳/۱ (یک سوم)از حجم خود که همان آب باشد را از دست بدهد شروع به ترک خوردن مینماید ،جهت حفاظت از این گل ارزشمند دیواره هائی جلوی آن کشیده شده تا رطوبت آن حفظ گردد ،با دیواره ها وآرگهائی که به سنت ایرانی ساخته شده قصد آن داشتیم تا بازدیدکنندگان را به سنت و قدمتی بیش از ۳۰۰۰ سال ببریم .
این گل دارای خواص درمانیست برای درد مفصل بسیار مفید و نرم کننده پوست نیز میباشد که در آینده ای نه چندان دور کلینیک گل درمانی در کاریز برای بازدید کنندگان ایجاد خواهد شد.علاوه بر آن با ترکیبات اضافی می توان در پخت آجر، سفال و ظروف سفالی و بهترین نوع سیمان پرتلند نیز استفاده کرد و از ترکیب آن با مواد دیگر، در جداره چاه های نفت ، و درمکمل غذائی دام وطیور وآبزیان بهره مند شد.

نقش رستم نمونه طرحی است که در آینده بر دیواره ها حجاری خواهد شد، تا تاریخ ایران زمین در طول مسیر دالانها به نمایش گذاشته شود.در انتهای همین مسیر و پشت دیوار سنگی، آبراه ( A ) میباشد که در سمت چپ قرار گرفته که از کنار آن عبور نمودیم.در فاز سوم این مجوعه بازدیدکنندگان در همین آبراه سوار بر قایق با داستان هفت خوان رستم حضرت فردوسی همسفر میشوند.بدین صورت که قایق هائی ساخته میشود که روی ریل در این آبراه با سرعت قابل کنترل کشیده میشوند تا بازدید کنندگان با داشتن تمرکز کافی درهفت نقطه از این آبراه داستان هفت خوان رستم فردوسی را با ، حرکت ، و بازی نور و صدا آشنا شوند ، ودر انتهای مسیر درسرسرای مجموعه ، مکانی که هر سه آبراه ازهم جدا میشوند ، شاهد اجرای نقالی از شاهنامه فردوسی باشیم.

قسمت چهارم

پایاب

در طول ۱۵ کیلومتر کاریز ، ۶ پایاب وجود دارد. یکی از آنها که اکنون در مقابل آن ایستاده اید دارای قدمت ۸۰۰ ساله میباشد ، در گذشته دوراهالی بومی نشین جزیره کوزه بدوش از این محل آب شرب خود را برداشت و به سطح زمین حمل می نمودند پله ها نیز بصورت کاملا قدیمی از رسوبات سیلابها تخلیه وحفظ گردیده . ابعاد چاه بالای سر شما نیزبه دلیل تامین نور و هوای کافی، بزرگتر از چاه های طی مسیر در بالای پایاب حفر گردیده ،

باز دید از موزه

در این موزه که با مساحتی بالغ بر ۲۸۰ مترمربع ایجاده شده است نتیجه آزمایشاتی که در شهر مونیخ آلمان بر روی فسیلها انجام شده به همراه شناسنامه ، قدمت و دوره های مختلف زمین شناسی که انواع مختلف آنها با نام و اصطلاحات علمی به نمایش گذاشته شده، وهمچنین اطلاعات کاملی راجع به خلیج فارس وجزیره کیش از قبیل پیدایش جزیره کیش ، فرهنگ ، جغرافیای طبیعی و تاریخی وگیاهی،منابع آبی و اقلیمی وآب و هوا و مهمترین قسمت آن اسناد و مدارک و نقشه های قدیمی خلیج فارس که نشان دهنده خلیج همیشه فارس میباشد را به نمایش گذاشته اند.مهندس حاجی حسینی با سرمایه گذاری خصوصی اقدام به ساخت این پروژه خاص نمود. که براساس آمیخته ای از طرحی سنتی و نو بنا نموده است که در آینده در مساحتی ۶۳۰۰۰ متری در روی زمین نیز بخشهای سالن ورودی، سینما ،پاویون، سالن آمفی تاتر رو باز، دو قلعه باستانی ، سایت بازی بچه ها ومهد کودک ، هتل و سوئیت های اقامتی وباغ ایرانی احداث خواهد شد، که در این باغ معرفی اقوام مختلف ایرانی با لباسها و موسیقی محلی و نمایش های سنتی در نظر گرفته است.